چه سایز و نوعی از کاناپی برای من مناسب می باشد ؟ ( بخش دوم )

پس از بررسی در مورد سایز و حداکثر مقدار وزن مجاز بروی کاناپی و اینکه این موارد چه اثراتی می تواند بروی نحوه کنترل کاناپی توسط فرد چترباز بگذارد ، سعی می کنیم که سایر عوامل تأثیرگذار بروی عملکرد کاناپی را نیز بررسی کنیم .

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر نحوۀ کنترل کاناپی تعداد سلهای آن می باشد ، امروزه تقریباً تمام کاناپی ها در ۲ نوع ۷ و ۹ سل ساخته و بفروش می رسند.

در یک نگاه کلی کاناپی های ۹ سل مزیتهای بیشتری نسبت به ۷ سل دارند . آنها از قدرت پیشروی و سرش بیشتر و همچنین توانائی فرود بهتری برخوردارند ولی در طرف مقابل کاناپی های ۷ سل از عملکرد بهتری در حالتی که فشار بروی فرامین وجود دارد و همچنین مواقعی که تصمیم به فرود با زاویه زیاد ، مانند آنچه پرندگان شرکت کننده در مسابقات دقت انجام می دهند ، گرفته می شود دارند .

 از آنجائیکه چترهای ۷ سل از تعداد کمتری بند و سل برخوردار هستند در مقایسه با چترهای ۹ سل و هم اندازه ، حجم کمتری خواهند داشت و بسته بندی کردن آنها نیز آسانتر خواهد بود . 

چترهای ۷ سل برای پرشهای دقت و پروازهای دسته جمعی با چتر (CRW) و همچنین به عنوان چتر کمکی مورد استفاده قرار می گیرند و محبوبیت دارند . 

به دلیل مزیتهائی که در بالا برای چترهای ۹ سل ذکر شد، این نوع از چترها به سرعت به چتر محبوب چتربازان تبدیل گردید ولی از دهه ۹۰ میلادی با به بازار آمدن چترهای ۷ سل جدید که دارای قابلیتهای پروازی ویژه ای بودند این نوع از چترها دوباره محبوبیت خود را در میان چتربازان بدست آوردند . 

این چترهای ۷ سل با استفاده از مواد پیشرفته تر و طراحی حرفه ای تر با حفظ محاسن خود و حذف معایبی که برای آنها برشمرده می شد برای مدتی بازار فروش کاناپی را در اختیار خود درآورند .

قدرت پیشروی و سرش در آنها ، امکان داشتن فرود امن تر ، داشتن حجم کمتر در هنگام بسته بندی و همچنین قابلیت کنترل بیشتر بروی آنها از مواردی است که باعث ترجیح چتربازان به کاناپی های ۷ سل نسبت به ۹ سل می گردید . 

در سالهای اخیر نیز با پیشرفت فوق العاده در زمینه طراحی و ساخت چتر در جهان ، چترهای ۹ سل نیز دارای ویژگیهای خارق العاده ای شده اند و  انتخاب چتر ۷ سل و ۹ سل به عنوان چتر بهتر کار مشکلی شده است و این انتخاب را به یک مسئله کاملاً شخصی و سلیقه ای تبدیل نموده است . شما بر اساس اینکه آیا عملکرد پروازی و قدرت مانور چتر برایتان مهم باشد و یا اینکه تصمیم به پرشهای نمایشی در ورزشگاهها و یا شهر داشته باشید و یا اینکه ترجیح می دهید بازشدن چتر و فرود آرام و ایمنی داشته باشید می توانید چتر مورد نظر خود را انتخاب کنید. 

در بخش ابتدای این نوشتار به نوع و جنس پارچه در چترها اشاره کردیم و گفتیم که چترها معمولاً از ۲ نوع پارچه یکی بدون تخلخل ( ZP ) و دیگری با تخلخل کم ( Low porosity ) ساخته شده اند .

مشکل عمده ای که در رابطه با چترهای ساخته شده از پارچه با تخلخل کم وجود دارد این است که در این نوع چترها معمولاً بعد از حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ پرش ، منافذی که بروی پارچه وجود دارد افزایش پیدا می کند و در این حالت معمولاً توانائی سرش و حرکت این نوع چترها بطور محسوسی کاهش پیدا می کند و همچنین این مقدار کاهش در سایر قابلیتها و عملکردهای این نوع چترها نیز قابل مشاهده خواهد بود و این کاهش قابلیتها در چترهای با سایز کوچکتر بسیار محسوس تر به نسبت چترهای با سایز بزرگتر خواهد بود . 

بروی پارچه های بدون تخلخل (ZP) یک لایه پوشش که معمولاً از جنس سیلیکون می باشد وجود دارد که در طی زمان و با انجام پرش از بوجود آمدن منافذ بروی پارچه جلوگیری می کند و به همین دلیل چترهای ساخته شده از این نوع پارچه ها معمولاً تا حدود ۲۰۰۰ پرش نیز قابلیت های اولیه خود را حفظ می کنند و از آنجائیکه این نوع پارچه ها اجازه نفوذ و گذر هوا را از لابه لای خود نمی دهد چترهای ساخته شده از آن دارای قابلیتهای پروازی بیشتری نسبت به سایر محصولات می باشند .

در مقابل چترهای ZP در هنگام بسته بندی دارای حجم بیشتری می باشند و بالطبع بسته بندی آنها مشکل تر نیز خواهد بود .

 این مشکل در زمانیکه این کاناپی ها هنوز نو هستند نمود بیشتری خواهد داشت و همچنین با رعایت نکردن مواردی مانند اندازۀ پایلوت شوت مناسب ، درست جاگذاری اسلایدر، دقت در جاگذاری و بستن فرامین ، در هنگام بازشدن چتر ، باعث وارد آمدن شوک زیاد به فرد پرنده می شود .

در یک نگاه کلی نکات مثبت کاناپی های ZP بسیار بیشتر از کاناپی های Low porosity می باشد به همین منظور امروزه بعضی از شرکتهای سازنده چتر در ساخت کاناپی های خود به طور همزمان از هر ۲ نوع پارچه استفاده می نمایند تا از منافع هر دو نوع این پارچه ها منتفع گردند مواردی مانند : عملکرد فوق العاده ، نرخ نزول کمتر و عمر طولانی پارچه های ZP و همچنین راحتی بسته بندی پارچه های Low porosity . مورد دیگری که باید مورد بررسی قرار گیرد شکل چتر می باشد.

از اواخر دهه ۶۰ میلادی با به بازار آمدن چترهای با شکل مستطیل ، تخت  یا Ram Air انقلابی در عملکرد و همچنین قابلیت کنترل و فرود با چتر نجات بوجود آمد . 

در حال حاضر چترهای مورد استفاده در چتربازی ورزشی به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند . 

۱- در ابتدای طراحی به بازار آمدن چترهای تحت شکل این چترها به طور کامل مستطیل بودند و به عنوان نسل اول این نوع چترها شناخته می شدند . 

۲- چترهای نیمه بیضی یا Semi elliptical که دارای عملکرد بیشتر و بهتری نسبت به نسل قبلی یعنی چترهای مستطیل بودند .

۳- چترهای بیضی یا elliptical که نسبت به دو نسل قبلی از عملکرد فوق العاده ای برخوردار هستند .

امروزه تقریباً تمام چترهای تولید شده توسط شرکتهای تولیدکننده به صورت نیمه بیضی و بیضی تولید می شوند .

 همانطور که گفته شد این نوع چترها دارای عملکرد بالائی در حرکت ، دورزدن ، فرود و فرمانپذیری دارند . 

 در مقابل چترهای مسطتیل نسبت به این ۲ نوع چتر کندتر و آهسته تر می باشند و این ویژگی در صورتی که میزان Wing load در آنها کمتر باشد نیز بسیار محسوس تر خواهد بود و به همین دلیل این نوع کاناپی ها برای افرادی که به دنبال کاناپی های به اصطلاح آرامتر و مناسب برای پرشهای تفریحی می باشند ، مناسب تر می باشد .

از آنجائیکه چترهای بیضی شکل (Elliptical) دارای قدرت فرمانپذیری بیشتری می باشند ، عمل دورزدن در آنها بسیار سریع تر انجام می شود و برای دورزدن تنها مقدار کمی فشار بروی فرمانها کفایت می کند . مورد دیگر در این چترها این می باشد که این نوع چترها مخصوصاً در اندازه های کوچک آن بدون استفاده از فرامین و با تنها وارد آوردن مقدار کمی فشار بروی هارنس و انتقال وزن به سمت مورد نظر قابلیت دور زدن خواهد داشت موردی که در چترهای مستطیل شکل نمی توان مشاهده نمود . 

پرواز با چترهای بیضی (Elliptical) می تواند تجربه هیجان انگیزی برای هر فرد چترباز باشد ولی استفاده و پرواز با آنها مستلزم رعایت اصول ، داشتن تجربه و احتیاط لازم نیز می باشد . به طور مثال بعضی از چتربازان استفاده کننده از این نوع چتر در هنگامی که آماده فرود می شوند به طور ناخودآگاه و غیرعمد در هنگام کشیدن فرامین به مقدار کم و نامحسوس وزن خود را به یک سمت از هارنس منتقل می نمایند و این موضوع باعث چرخش کاناپی در هنگام فرود و بروز سانحه و جراحت برای فرد چترباز می گردد .

مورد دیگر این است که همانطور که این نوع از چترها در هنگام پرواز دارای عملکرد فوق العاده ای هستند ، در زمان بازشدن نیز دارای عکس العمل و واکنش سریع می باشند و لازم است که شما برای اجتناب از بروز مواردی مانند بازشدن چتر در مسیر غیردلخواه ( off heading ) و پیچیدگی بندها ( line twist ) نسبت به درستی و دقت در بسته بندی و همچنین حالت بدن در هنگام باز شدن چتر توجه زیادی نشان دهید تا از بروز این موارد جلوگیری شود .

رعایت این موارد حتی برای چتربازان باتجربه نیز که برای اولین بار اقدام به پرش با این نوع از چترها می نمایند نیز ضروری می باشد .

از آنجائیکه سرعت و هیجان و انجام حرکات فوق العاده برای ورزشکاران این ورزش دارای سقف و محدودیتی نمی باشد و شرکت کنندگان آن بدنبال تجربه کردن موارد هیجان انگیزتری می باشند از اواخر دهه ۸۰ میلادی شرکت Performance design با طراحی انواع جدیدی از کاناپی ها که دارای مشخصات ویژه ای بودند افق جدیدی را بروی دوستداران این ورزش گشود .

  تغییری که این شرکت بروی کاناپی های بیضی شکل ایجاد نمود و بسیار مورد استقبال مصرف کنندگان قرار گرفتن اضافه نمودن تیغه های متقاطع ( Cross Braces ) درون سلها و همچنین استفاده از Air lock بروی کاناپی ها می باشد .

این تیغه های مورب باعث پایداری و استحکام بیشتر کاناپی شده و به سازنده اجازه می دهد که با کم کردن از سطح مقطع کاناپی و استفاده کمتر از بندها به افزایش کارائی و قدرت مانورپذیری چترها بیفزاید . چترهائی که از این تیغه ها در ساختارشان استفاده می کنند بسیار سریع تر هستند و در هنگام فرود نیروی برا ( Lift ) بیشتری را ایجاد می نمایند و از آنجائیکه چترهای دارای تیغه های متقاطع ( Cross Braced ) عموماً در سایزهای کوچک عرضه می شوند استفاده و هدایت آنها مستلزم داشتن مهارت و تجربه زیادی می باشد تا بتوان پرواز و فرودی ایمن با آنها داشت و استفاده از آن فقط به چتربازانی توصیه می شود که تجربه کافی استفاده از بیضی شکل ( elliptical ) با سایز کوچک را داشته باشند .
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      

Air lock نیز که از میانه دهه ۹۰  میلادی به سازندگان چتر معرفی گردید، در حقیقت تکه ای پارچه از جنس خود چتر می باشد که در ابتدای دهانه سلها به طور مورب دوخته می شود و طرز دوخته شدن آن به این صورت می باشد که قسمت بالائی آن آزاد می باشد و اجازه ورود هوا از بخش بالائی داده می شود ولی خروج هوا از آن میسر نمی باشد .

عملکرد Air lock و تیغه های متقاطع ( Cross Braced ) در استحکام بخشیدن به کاناپی و بهبود عملکرد چتر شبیه به هم می باشد ولی چترهائی که از Air lock استفاده می کنند دارای تنوع بیشتری از لحاظ سایز و اندازه هستند و در حقیقت چترهای با سایز بالا نیز امکان استفاده از Air lock را نیز خواهند داشت . 

 از آنجائیکه استفاده از Air lock به کاناپی کمک می کند که همیشه در حال تعادل و پر از جریان هوا باشد ، این نوع از کاناپی ها به داشتن تعادل و پایداری حتی در هنگام وجود آشفتگیهای هوائی و یا به اصطلاح توربالانس ( Turbulence ) شهره هستند و طرفداران زیادی دارند .

در این نوشتار ما دربارۀ تفاوتهای کاناپی ها مانند تعداد سلها، نوع پارچه و شکل کاناپی و یکی دو مورد دیگر در حد اطلاعات داشته مطالبی عرضه کردیم ولی توجه کنید که این توضیحات فقط در حد مطرح کردن و به بحث گذاردن اطلاعات اولیه در این مورد بود و موارد فنی و زیادی باقی مانده است که باید در مورد آنها بحث و گفتگو شود.

شرکت های سازنده چتر با انجام تغییرات جزئی در اندازه و سطح مقطع کاناپی ها ، تغییر شکل و آئرودینامیک آنها ، نوع و چگونگی دوخت بروی پارچه کاناپی و سایر اجزا چترها تغییرات بزرگی در عملکرد چترها ایجاد می کنند و به همین دلیل می باشد که علیرغم شبیه بودن ظاهر و اصول ساخت ۲ کاناپی ، شاهد عملکرد بسیار متفاوت آنها هستیم . 

پس چنانچه در هر زمانی تصمیم به تغییر کاناپی خود داشتید همانطور که در سطور بالا نیز گفته شد با توجه به تجربه و سابقه و مهارتهای خود از توصیه های مربی و افراد باتجربه و مورد اعتماد خود نیز بهره مند شوید.